Katedra Historii Międzynarodowych Ruchów Migracyjnych powstała w 1976 r. wraz z utworzeniem transdyscyplinarnego Instytutu Badań Polonijnych UJ skupiającego socjologów, językoznawców, literaturoznawców i historyków. Kierownikiem Katedry został wówczas doc. dr hab. Mirosław Frančić, a w kolejnych latach: prof. dr hab. Andrzej Brożek, doc. dr hab. Halina Florkowska-Frančić, a od 1991 r. prof. dr hab. Adam Walaszek.
Wczesne badania prowadzone w Katedrze dotyczyły głównie dziejów polskiej grupy etnicznej w USA, Australii, Szwajcarii, Francji i Kanadzie; zaoceanicznej emigracji polskiej w XIX i XX w.; migracji innych narodowości z terenów zaborowych i Polski. Pracownicy Katedry blisko współpracowali m.in. z zespołem prowadzącym badania nad polską emigracją zarobkową w XIX i XX w. kierowanym przez prof. Andrzeja Pilcha z Instytutu Historii UJ oraz z Instytutem Historii PAN. Związki te pozostały ważne do dziś, obecnie Katedra współpracuje również z Muzeum Emigracji w Gdyni.
W latach 1980. pracownicy Katedry współtworzyli fundamentalne przewodniki bibliograficzne i archiwalne na temat dziejów Polonii i emigracji. Realizowali także nowatorskie projekty dotyczące pamięci społecznej o emigracji z Podhala i syntezy dziejów polskiej diaspory.
Od wielu lat pracownicy Katedry aktywnie uczestniczą w międzynarodowym dyskursie na temat migracji oraz dziejów etniczności, utrzymując szerokie kontakty z ośrodkami naukowymi w Europie, USA i Australii, współpracując m.in. z Uniwersytet w Lund w Szwecji i Griffith University w australijskim Brisbane. Kontakty te owocują wymianą publikacji, organizacją międzynarodowych sympozjów i wspólnych projektów badawczych.